Khám phá tia X là gì? tính chất của tia X (tia Rơn ghen) bản chất của tia X, cách tạo ra tia X
Tia X là gì?
Tia X có bản chất là sóng điện từ có bước sóng nằm trong khoảng $10^{-11}$ → $10^{-8}$m . Tia X là bức xạ phát ra khi chùm tia electron đập vào vật rắn. Tia X do nhà vật lí học người Đức Rơn-ghen (Röntgen) tìm ra năm 1895.
Cách tạo ra tia X:
- Để tạo ra tia X các nhà vật lí học sử dụng một ống đặc biệt gọi là ống Coolidge (Cu-lít-giơ) đặt theo tên nhà vật lí Coolidge người đã chế tạo chiếc ống Cu-lít-giơ đầu tiên.
- Ống Cu-lit-giơ (Coolidge): là một ống thủy tinh bên trong là chân không, gồm một dây nung FF’ bằng vonfam và hai điện cực.
Nguyên tắc hoạt động của của ống Cu-lít-giơ (Coolidge)
Nung nóng dây FF’ bằng dòng điện. Đặt vào giữa anôt và catôt một hiệu điện thế cỡ vài chục kilô Vôn. Các electron bay ra từ dây nung FF’ sẽ chuyển động trong điện trường mạnh giữa anôt và catôt đến đập vào A làm cho A phát ra Tia X.
Bản chất và tính chất của tia X
Bản chất tia X:
tia X là sóng điện từ có bước sóng nằm trong khoảng từ 10-11m đến 10-8m (bước sóng ngắn hơn bước sóng của tia tử ngoại)
Tính chất của tia X:
- Tia X có khả năng đâm xuyên lớn (dễ dàng đi xuyên qua các vật như gỗ, giấy, vải, các mô mềm, xuyên qua tấm nhôm dày vài cm bị chặn bởi tấm chì dày vài mm … bước sóng càng ngắn thì khả năng đâm xuyên càng lớn ta nói nó càng cứng)
- Làm đen kính ảnh => ứng dụng chụp X quang
- Làm phát quang một số chất
- Làm ion hóa không khí
- Có tác dụng sinh lý: hủy diệt tế bào => sử dụng Tia X để điều trị ung thư nông
Ứng dụng của tia X:
Ngoài các công dụng về y học, tia X còn được sử dụng trong công nghiệp để tim khuyết tật trong các vật đúc bằng ki loại và trong các tinh thể; sử dụng trong giao thông để kiểm tra hành lí của hành khách đi máy bay, sử dụng trong phòng thí nghiệm để nghiên cứu cấu trúc của vật rắn.
Camera x-quang ghi lại sự thật bên trong quá trình thu nạp thức ăn của chú chuột hamster đáng yêu