Giới thiệu vật lí phổ thông chương trình mới
Vật lí là gì?
φύσις (physics) theo tiếng Hy Lạp có nghĩa là tự nhiên. Vậy có thể hiểu đơn giản vật lí là bộ môn khoa học nghiên cứu các hiện tượng diễn ra trong tự nhiên.
Vật lí phổ thông chương trình mới về cơ bản tìm hiểu ở mức độ cơ bản về các hiện tượng vật lí diễn ra gần gũi trong đời sống hàng ngày, trong các hoạt động liên quan đến con người. Có thể chia ra làm các hiện tượng liên quan như sau:
Phần cơ học: nghiên cứu chuyển động, dao động, sóng, năng lượng, va chạm …
Phần điện học: nghiên cứu về điện trường, dòng điện, nguồn điện, mạch điện, truyền tải điện …
Phần từ học: nghiên cứu các hiện tượng liên quan đến từ trường, nam châm, từ trường của dòng điện …
Phần quang học: nghiên cứu các hiện tượng vật lí liên quan đến khúc xạ, phản xạ, các dụng cụ quang học …
Phần vật lí hạt nhân: nghiên cứu các hiện tượng vật lí liên quan đến phóng xạ, phản ứng hạt nhân …
Phần nhiệt học: nghiên cứu các hiện tượng vật lí liên quan đến nhiệt, nội năng, nhiệt động lực học …
Phương pháp học vật lí
1/ Hiểu được hiện tượng vật lí đang nghiên cứu:
Hiện tượng vật lí: là các hiện tượng đang và đã diễn ra trong tự nhiên, nên về cơ bản chúng ta sẽ quan sát được hiện tượng vật lí đó trong thực tế.
Nếu bạn chưa được nhìn thấy hiện tượng đó và giáo viên của bạn mô tả quá khó hiểu, hay lên mạng tìm trên google với từ khóa liên quan đến hiện tượng bạn có thể được xem video và hình ảnh cùng với những kiến thức liên quan đến hiện tượng để bạn dễ hình dung hơn.
2/ Trang bị kiến thức toán học tối thiểu để hình thành tư duy logic:
Các hiện tượng vật lí sau khi được trình bày, để mô tả chi tiết thường các đại lượng vật lí liên quan sẽ được xây dựng mối liên hệ với nhau thông qua các phép biến đổi toán học. Nếu bạn chỉ giỏi về nắm hiện tượng nhưng kiến thức toán thiếu sẽ không thể vận dụng để tính toán cũng như xây dựng ra các phương trình toán học biểu diễn mối liên hệ giữa các đại lượng vật lí với hiện tượng vật lí đang nghiên cứu từ đó khó hình thành sự kết nối khi suy nghĩ → học nhanh quên hoặc học không hiểu.
3/ Vận dụng kiến thức vật lí:
Để kiểm tra xem mình đã nắm được lý thuyết vật lí đã học hay không bắt buộc bạn phải vận dụng lý thuyết đã học để giải quyết các vấn đề liên quan sau:
- Giải thích được hiện tượng vật lí liên quan
- Vận dụng được phương trình toán học liên quan giữa các đại lượng vật lí giải các bài toán lý thuyết
- Vận dụng lý thuyết vật lí liên quan để giải quyết bài toán trong thực tế
4/ Không ngừng đặt câu hỏi tại sao?
Sau khi cơ bản nắm được lý thuyết vật lí, bạn hãy đặt các câu hỏi tại sao và tự trả lời nó một cách khoa học, vừa giúp bạn nhớ lâu kiến thức, vừa tìm tòi ra các khía cạnh khác mà phạm vi lí thuyết vừa học không thể giải quyết được vấn đề.
5/ Thực hành, thí nghiệm kiểm chứng
Bước này giúp bạn điều khiển các kiến thức vật lí vừa học được, trong lí thuyết thường đã đặt hiện tượng vật lí vào môi trường lí tưởng nên trong môi trường thực tế các hiện tượng vật lí gần như không còn chính xác. Ví dụ bạn được dạy nước sôi ở 100°C nhưng thực tế đo bạn không bao giờ đạt được con số này. Tại sao lại thế? đó chính là sự khác biệt giữa lí thuyết và thực nghiệm, khi bạn trả lời được câu hỏi tại sao cũng là lúc tư duy của bạn nâng lên một tầm cao mới.
6/ Không có gì là tuyệt đối
Lịch sử đã chứng minh, trong mỗi giai đoạn phát triển, trí tuệ của loài người không ngừng được tích lũy và tăng lên, nên những kiến thức và các hiện tượng mới phát sinh luôn chứa đựng nhiều bí ẩn không thể giải quyết ngay được, khi giải quyết những vấn đề mới trong thực tế sẽ dẫn tới hình thành lý thuyết mới, nó có thể mâu thuẫn với lý thuyết cũ, bạn đừng bó buộc suy nghĩ của mình vào những gì được học trong hiện tại nó có thể là một lí thuyết chưa hoàn chỉnh hoặc sai hãy chấp nhận điều đó.