Nam châm là gì? cách tạo ra nam châm
Nam châm (magnet) là một loại vật chất có tính chất đặc biệt, nó có thể hút được sắt, hút (đẩy) một nam châm khác đặt gần nó. Tính chất đặc biệt trên được gọi là từ tính. Môi trường đặc biệt xung quanh nam châm gọi là từ trường
Tính chất của nam châm:
- Hút được sắt
- Nam châm luôn có hai cực (cực bắc N và cực nam S)
- Hai nam châm đặt gần nhau có cùng cực thì đẩy nhau, khác cực thì hút nhau.
Nguồn gốc của nam châm có từ rất lâu, trong các sách cổ hy lạp có ghi lại vềviệc tìm ra một hòn đá lạ mầu đen có thể hút được sắt và Trung Quốc là đất nước đầu tiên ứng dụng nam châm chế tạo la bàn để xác định phương hướng.
Trong tự nhiên một loại khoáng vật có khả năng hút được sắt được gọi là Magnetit (FeO·Fe3O4) những loại vật liệu nào có tính chất giống với Magnetit trong tiếng Anh được gọi là Magnet (dịch sang tiếng Việt là nam châm).
Loại quặng Magnetit trong tự nhiên có từ tính nhỏ (lực hút hoặc đẩy yếu), ngoài ra trong quặng Magnetit có chứa chất độc As (asen)
Chính vì những lý do trên mà quặng Magnetit trong tự nhiên không dùng để chế tạo nam châm mà ta sử dụng trong đời sống hàng ngày. Để chế tạo nam châm các nhà khoa học đã tìm ra một loại hỗn hợp gồm: Cu; Coban, Niken, Nhôm, Sắt, Titan và một số chất khác theo một tỉ lệ bí mật.
Thời gian duy trì từ tính của các nam châm này khá lâu nên các bạn thường gọi là nam châm vĩnh cửu.
Hỗn hợp kim loại và các hợp chất khác sẽ được nấu chảy trong lò nung dưới nhiệt độ 1600 độ C, sau đó được đổ vào khuôn bằng cát để định hình cho các nam châm.
Sau khi làm nguội, các “viên” nam châm này vẫn chưa có từ tính, chúng phải qua một giai đoạn “nạp từ tính” bằng các thiết bị chuyên dụng
Sau khi “nạp từ tính” xong lúc này nam châm mới chính thức là nam châm ^^!, nó đặc biệt đến mức cho dù bạn có bẻ đôi, bẻ đôi, bẻ đôi …. bẻ đôi và tiếp tục bẻ đôi cái nam châm bạn đang có ra thì nó cũng vẫn là một cái nam châm mới với 2 cực bắc và nam.
Trong thực tế ngoài nam châm vĩnh cửu được chế tạo theo cách như trên, chúng ta có thể tạo ra nam châm bằng cách cho dòng điện một chiều chạy qua dây dẫn được cuốn thành vòng xung qanh một lõi bằng sắt.
Tùy vào việc điều chỉnh độ lớn của cường độ điện trường, các bạn có thể điều khiển được độ lớn lực hút của nam châm điện.
Ngoài nam châm vĩnh cửu được chế tạo từ hỗn hợp kim loại và nam châm điện ở trên, trong quá trình nghiên cứu, các nhà khoa học còn tìm ra được loại vật chất (gọi là đất hiếm) có thể tạo ra được các nam châm có từ tính rất mạnh gọi là nam châm Neodymium (nam châm đất hiếm)