Amino Axit là gì? danh pháp, tính chất vật lí

I. Amino Axit – Định nghĩa, Cấu tạo, danh pháp

1. Amino Axit là gì?

– Amino axit là là những hợp chất hữu cơ tạp chức trong phân tử có chứa đồng thời 2 nhóm chức: nhóm amino (NH2) và nhóm cacboxyl (COOH).

– Công thức chung của amino axit:

Amino Axit là gì? danh pháp, tính chất vật lí 7

⇒ Amino axit đơn giản nhất là: H2N-COOH

2. Công thức cấu tạo của Amino axit

– Trong phân tử amino axit, nhóm NH2 và nhóm COOH tương tác với nhau tạo ion lưỡng cực. Vì vậy amino axit kết tinh tồn tại ở dạng ion lưỡng cực

– Trong dung dịch, dạng ion lưỡng cực chuyển một phần nhỏ thành dạng phân tử

Amino Axit là gì? danh pháp, tính chất vật lí 9

3. Cách gọi tên amino axit – danh pháp

a) Tên thay thế:

Axit + vị trí + amino + tên axit cacboxylic tương ứng.

 Ví dụ: H2N–CH2–COOH: axit aminoetanoic ; HOOC–[CH2]2–CH(NH2)–COOH: axit 2-aminopentanđioic

b) Tên bán hệ thống:

 Axit + vị trí chữ cái Hi Lạp (α, β, γ, δ, ε, ω) + amino + tên thông thường của axit cacboxylic tương ứng.

 Ví dụ: CH3–CH(NH2)–COOH : axit α-aminopropionic

H2N–[CH2]5–COOH : axit ε-aminocaproic

H2N–[CH2]6–COOH: axit ω-aminoenantoic

c) Tên thông thường:

– Các amino axit thiên nhiên (α-amino axit) đều có tên thường.

Ví dụ:  NH2-CH2-COOH : Axit aminoaxetic tên thường là glixin hay glicocol)

CH3-CH(NH2)-COOH : Axit aminopropionic (alanin)

HOOC-CH2-CH2-CH(NH2)-COOH : Axit α-aminoglutaric (axit glutamic)

(CH3)2CHCH(NH2)COOH : Axit α-aminoisovaleric (valin)

NH2(CH2)4CH(NH2)COOH : Axit α,ε-điaminocaproic (Lysin)

HO-C6H4-CH2-CH(NH2)-COOH : Axit α-amino-β (p-hidroxiphenyl) propanoic (tyrosin)

II. Tính chất vật lí của Amino Axit

– Chất rắn, dạng tinh thể, không màu, vị hơi ngọt.

– Nhiệt độ nóng chảy cao, dễ tan trong nước vì amino axit tồn tại ở dạng ion lưỡng cực:

Amino Axit là gì? danh pháp, tính chất vật lí 11

IV. Điều chế và ứng dụng của Amino Axit

1. Phương pháp điều chế Amino axit

– Thủy phân protit:

(-NH-CH2-CO-)n + nH2O → nNH2-CH2-COOH

2. Ứng dụng của Amino axit

– Amino axit thiên nhiên (hầu hết là α – amino axit) là cơ sở để kiến tạo nên các loại protein của cơ thể sống.

– Một số amino axit được dùng phổ biến trong đời sống như muối mononatri của axit glutamic dùng làm gia vị thức ăn (gọi là mì chính hay bột ngọt); axit glutamic là thuốc hỗ trợ thần kinh, methionin là thuốc bổ gan.

– Axit 6-amino hexanoic và 7-amino heptanoic là nguyên liệu để sản xuất tơ nilon-6 và nilon-7.

+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
Bài viết này hữu ích với bạn không?
YesNo
Subscribe
Notify of
guest

0 Comments
Inline Feedbacks
View all comments
Scroll to Top