Có nhiều cách khác nhau để cân bằng các phản ứng hoá học. Đối với phản ứng oxi hoá – khử, Cân bằng phản ứng oxi hóa khử theo phương pháp thăng bằng electron là phương pháp phổ biến nhất.
Nguyên tắc cân bằng phản ứng oxi hóa khử
Trong phản ứng oxi hoá – khử luôn tồn tại đồng thời chất oxi hoá (chất nhận e) và chất khử (chất nhường e). Số e mà chất khử nhường luôn bằng số e mà chất oxi hoá nhận.
Các bước cân bằng phản ứng oxi hoá khử theo phương pháp thăng bằng electron
– Xác định số oxi hoá của những nguyên tố thay đổi số oxi hoá.
– Viết quá trình oxi hoá và quá trình khử, cân bằng mỗi quá trình:
+ Dấu “+e” đặt bên có số oxi hoá lớn.
+ Số e = số oxi hoá lớn – số oxi hoá bé.
+ Nhân cả quá trình với chỉ số của nguyên tố thay đổi số oxi hoá nếu chỉ số khác 1 (với các đơn chất có thể chấp nhận giữ nguyên chỉ số).
– Tìm hệ số thích hợp sao cho tổng số e cho bằng tổng số e nhận:
+ Tìm bội chung nhỏ nhất của số e nhường và nhận.
+ Lấy bội chung nhỏ nhất chia cho số e ở từng quá trình được hệ số.
– Đặt hệ số của chất oxi hoá và chất khử vào sơ đồ phản ứng và kiểm tra lại.
Bài toán liên quan đến cân bằng phản ứng oxi hoá – khử trong đề thi thường được hỏi ở dạng: tổng hệ số các chất trong phương trình (sau khi cân bằng ở dạng số nguyên tối giản) là…; hệ số của chất oxi hoá (chất khử) là….; tỉ lệ hệ số…